#eerstlezen

Hoe kan het zijn dat als er camerabeelden zijn en het slachtoffer letsel heeft, dat de verdachte toch wordt vrijgesproken? Hoe kan een rechter dát nou besluiten?

Deze week ontstond ophef over een tweet van agent Wim Rietveldt. Hij schreef dat de verdachte hem een gekneusde nier had geschopt maar dat de rechter vond dat zijn aangifte “wat onduidelijk was” en daarom de verdachte heeft vrijgesproken. Op Twitter kwamen heel veel boze en verbaasde reacties op dit verhaal. Zelfs minister Grapperhaus vond het “akelig” en nodigde de agent uit voor een gesprek .

Het viel mij op dat de kritiek op het internet zich vooral richtte op de rechter. De uitspraak werd “schandalig” genoemd. Inmiddels staat de uitspraak online en vind ik dat de kritiek op de rechter niet terecht is; maar daarvoor moet je een beetje tussen de regels door lezen. Hoe zit het nou precies?

In de uitspraak lezen we dat bij het incident in Rotterdam twee verdachten betrokken waren. De verdachte waar het hier om gaat, noem ik voor het gemak man 1. De medeverdachte noem ik man 2.

De agent was bezig man 1 aan te houden. Man 2 was het daar niet meer eens en op camerabeelden is te zien dat man 2 de agent in zijn rug schopte. Op de camerabeelden is ook te zien dat man 1 de agent in zijn buik heeft geschopt. Man 1 verklaarde bij de rechter dat hij wel geschopt had maar dat dit een “halve schop” was omdat het niet veel effect had.

Het valt op dat de agent heeft verklaard dat hij op het moment van het incident geen pijn voelde. Hij hoorde later pas van zijn collega’s dat hij geschopt was. ’s Avonds merkte de agent dat hij bloed urineerde en volgens een arts had hij inderdaad waarschijnlijk letsel aan zijn nier.

Dus samengevat: het staat vast dat de agent door man 1 in zijn buik is geschopt, maar de agent heeft niet gezegd dat dit pijn deed en man 1 zegt zelf ook dat hij niet hard schopte.

De vrijspraak is nu een stuk beter te begrijpen. Man 1 werd verdacht van mishandeling van de agent, maar alleen slaan of schoppen is voor mishandeling niet genoeg. Er moet natuurlijk ook sprake zijn van pijn (of ten minste van “min of meer hevige onlust” maar wat dat precies is zal ik in een andere blog uitleggen). De agent zei zelf dat het geen pijn deed en zijn letsel komt naar alle waarschijnlijkheid door man 2 die hem in de rug aanviel. Man 1 heeft de agent geen pijn gedaan en hem dus niet mishandeld. Hartstikke logisch.

Heeft man 1 dan niets verkeerds gedaan? Nou, waarschijnlijk wel en dat staat ook in het vonnis. Bij punt 5.4.1. schrijft de rechter dat het man 1 niet wordt verweten dat hij openlijk geweld heeft gepleegd (artikel 141 wetboek van strafrecht) maar dat hij alleen wordt vervolgd voor mishandeling (artikel 300 wetboek van strafrecht). Dit staat daar natuurlijk niet voor niets en het is bijzonder dat de rechter dit schrijft. Het probleem waar deze rechter mee zat, was dat hij een verdachte alleen maar kan veroordelen voor het feit waarvan deze wordt verdacht. Als de officier dan een fout maakt en dat feit niet op de dagvaarding zet, dan kan de rechter daar alleen van balen maar hij kan de verdachte niet veroordelen.

De kritiek die de rechter heeft gekregen in dit geval vind ik daarom onterecht. Sterker nog, de rechter sprak man 1 hier vrij ondanks dat zijn advocaat daar niet eens om gevraagd had…De rechter kon in dit geval niet anders maar heeft wel opgeschreven hoe het misschien anders had gekund. Wim Rietveldt mag in dit geval zeker boos zijn, maar niet op de rechter maar op de officier van justitie die het verkeerde artikel op de dagvaarding heeft gezet. Misschien dat de minister de officier van justitie ook kan uitnodigen voor het gesprek?

Zo zie je maar, eerst lezen, dan pas kritiek hebben.

Michäel Glas